In het digitale tijdperk van muziekstreaming is het een zeldzaamheid geworden om volledige albums te beluisteren, maar echte muziekliefhebbers weten dat het luisteren naar een album van begin tot eind een unieke ervaring kan bieden. In de reeks ’Vinyl Verhalen’ neemt Dennis Mikhout elke week een iconisch muziekalbum onder de loep. Tijdens deze ontdekkingsreis onthult hij de verhalen achter deze albums, variërend van klassieke studio-meesterwerken tot memorabele live-opnames, ongeacht het genre en tijdperk. Deze week: King of the Delta Blues Singers van Robert Johnson.
Door: Dennis Mikhout
Robert Johnson is een legendarische naam in de blues. Hoewel hij tijdens zijn leven slechts een klein publiek bereikte, wordt hij nu gezien als een van de grootste blues muzikanten aller tijden. Zijn invloed op de moderne blues en rockmuziek is onmiskenbaar. Johnson werd geboren in 1911 in Hazlehurst, Mississippi, een plek vol armoede en ongelijkheid. Muziek, en vooral de blues, was in die tijd een belangrijke manier om te ontsnappen aan de harde realiteit. Johnson ontdekte deze muziek al vroeg en wijdde zich aan de gitaar, hoewel er in zijn vroege jaren weinig was dat hem onderscheidde van andere muzikanten. Volgens tijdgenoten kon hij er aanvankelijk niet veel van. Opvallend: zijn vaardigheden als gitarist bereikten onverwacht snel een heel hoog niveau. Nadat hij een tijd was weggeweest uit zijn geboortestreek, keerde hij namelijk terug met een ongelooflijke beheersing van de bluesgitaar. Dit voedde het gerucht dat hij zijn ziel aan de duivel zou hebben verkocht in ruil voor deze muzikale gave. Dit legendarische verhaal is onlosmakelijk verbonden met Johnson, vooral door zijn beroemde nummer ‘Cross Road Blues’, waarin hij zingt over een cruciaal kruispunt in zijn leven. Het kruispunt waar hij zijn deal met de duivel sloot.
Het album King of the Delta Blues Singers, postuum uitgebracht in 1961, bevat opnames die Johnson in 1936 en 1937 maakte. Hoewel hij tijdens zijn leven nauwelijks bekendheid genoot en slechts 29 nummers opnam, zorgde het postuum uitbrengen van het album voor een enorme revival van zijn muziek. Voor veel luisteraars, vooral blootgesteld aan Rock n Roll in die periode, was zijn pure benadering van de blues een openbaring. Johnsons muziek zou (met vertraging) op deze manier niet alleen de basis leggen voor de moderne blues, maar ook voor de rockmuziek die decennia later de wereld zou veroveren. Muzikanten zoals Eric Clapton, Keith Richards en Bob Dylan verwijzen allemaal naar Johnson als een van hun grootste invloeden.
Welke tracks zijn bijna 100(!) jaar later de moeite nog waard?
‘Cross Road Blues’: Zoals gezegd het meest legendarische Robert Johnson nummer. Het nummer, dat de mythe van Johnsons pact met de duivel voedde, vertelt over een man die wanhopig op zoek is naar hulp op een kruispunt. Het kruispunt, in de Afro-Amerikaanse folklore een symbool voor beslissende levenskeuzes, wordt in Johnsons muziek een metafoor voor zijn innerlijke strijd. De combinatie van zijn meeslepende gitaarspel en zang maakt dit nummer een klassieker die generaties muzikanten heeft geïnspireerd.
‘Hellhound on my Trail’: Een ander iconisch nummer waarin Johnson de angstaanjagende dreiging beschrijft van een demonische hond die hem achtervolgt. Het nummer weerspiegelt Johnsons diepgewortelde gevoel van paranoia en wanhoop, gevoed door een onrustige leven. De teksten worden versterkt door zijn hypnotiserende gitaarspel. Dit nummer wordt vaak gezien als een van de meest krachtige en emotionele vertolkingen van de blues.
Zelf maakte Johnson het succes in de jaren ’60 al lang niet meer mee. Hij leidde een zwervend bestaan, speelde in kroegen en op straathoeken, en leefde van drank, vrouwen en muziek.
Hij stierf in 1938 op 27-jarige leeftijd (en werd daarmee onbedoeld het eerste lid van ‘the club of 27’). Volgens sommige verhalen werd hij vergiftigd door de jaloerse echtgenoot van een van zijn minnaressen. Hij zou whisky hebben gedronken die vergiftigd was, wat enkele dagen later leidde tot zijn dood. Andere bronnen wijzen op syfilis of een andere medische aandoening als mogelijke oorzaak, maar tot op de dag van vandaag is er geen definitieve verklaring voor zijn overlijden. Wat zijn dood nog mysterieuzer maakt, is het feit dat niemand precies weet waar Robert Johnson begraven ligt. Er zijn drie begraafplaatsen Mississippi die claimen zijn laatste rustplaats te zijn. Maar niemand kan het met 100% zekerheid bevestigen.
Hoewel de details van zijn leven en dood gehuld blijven in mysterie, staat één ding vast Robert Johnson was een pionier, een artiest die zijn stempel op de wereld heeft gedrukt en wiens invloed op de moderne muziek tot op de dag van vandaag voelbaar is. Zijn tragische verhaal en muzikale genie maken hem tot een van de meest fascinerende figuren in de muziekgeschiedenis: de onbetwiste King of the Delta Blues Singers.